Rozwijanie zainteresowań czytelniczych dziecka
Rozwijanie kompetencji i zainteresowań czytelniczych dziecka w wieku przedszkolnym
w oparciu o konferencję MAC Edukacja
„Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła” – Wisława Szymborska
Nikogo już dziś nie trzeba przekonywać, że ci, którzy więcej czytają, więcej wiedzą, rozumieją, mądrzej postępują, lepiej potrafią zrozumieć innych, a wspólne czytanie czy czytanie dziecku buduje poczucie więzi i daje, jakże potrzebne dla prawidłowego rozwoju dziecka, poczucie bezpieczeństwa.
Książka należy do najpowszechniejszych form kontaktu z kulturą, z jej najpiękniejszym wymiarem - sztuką. Swoiste cechy psychiki małego dziecka sprawiają, że utwór literacki nie tylko żywo pobudza wyobraźnię, ale również wpływa na procesy intelektualne, zwłaszcza przez wiązanie treści emocjonalnie ujmowanych z własnymi życiowymi doświadczeniami. Książka zaspokaja potrzebę informacji, wzbogaca zdobyte już wiadomości i utrwala je.
Literatura to także wzorzec pięknej mowy, przykład poprawnego języka, zarówno pod względem gramatycznym, jak i dźwiękowym.
Przez dzieła literackie, proponowane dzieciom w przedszkolu, kształtujemy zatem wrażliwość na piękno żywego słowa, wpływamy na przeżycia estetyczne i intelektualnie stymulujące rozwój własnej ekspresji dziecka.
Książka - jej treść, a także ilustracja, aktywizują myślenie dziecka, które zaczyna porównywać, analizować, szukać przyczyn i skutków, wyciągać wnioski, ćwiczyć pamięć. Żywe reakcje dziecka wywołane poznanym utworem literackim są natomiast dowodem wpływu literatury na sferę emocjonalną idącą w parze z wychowaniem społecznym. Kontakt z książką zaspokaja u dziecka potrzebę wzorów zachowań oraz poczucie społecznych więzi. Książka dostarcza dzieciom w wieku przedszkolnym wiele humoru, bawi je, a zarazem staje się podstawą do wspólnych zabaw, ulotnych jeszcze, ale już przyjacielskich więzi.
Rozważając problem znaczenia książki dla rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym nie można pominąć ważności literatury w przygotowaniu dzieci do nauki czytania oraz we wzbogacaniu słownika odbiorców.
Kontaktom przedszkolaka z książką poświęcono wiele miejsca w materiale programowym.
Dziecko trzyletnie słucha krótkich opowiadań, wierszy, tekstów inscenizowanych, samodzielnie ogląda książeczki: ilustracje, okładkę, które mają największe znaczenie dla „czytelnika” w tym wieku.
Dziecko czteroletnie wyrabia umiejętności wypowiedzi na temat ilustracji w książkach, wygłasza krótkie wiersze, poznaje wartości utworów budzących wrażliwość na dobro i zło.
Pięciolatki podejmują próby własnych inscenizacji i ekspresji słownej, poznają utwory o charakterze lirycznym i humorystycznym.
W pracy z dziećmi sześcioletnimi dużo uwagi poświęca się problemowi rozbudzania zainteresowań książką, kształtowaniu intelektualnego i emocjonalnego stosunku do książki. Zdarza się, że sześciolatki czytają krótkie teksty w powiązaniu z oglądaniem odpowiednich ilustracji.
Czytanie jest dziś ważniejsze niż było kiedykolwiek w przeszłości, gdyż tylko wyrobiony
czytelnik jest w stanie radzić sobie w powodzi informacji i nadążyć za szybkim rozwojem wiedzy.
Niestety, kontakt z żywym słowem wyparła telewizja, której narzędziem nie jest język, lecz obraz. W efekcie dzieci coraz słabiej znają język, nie potrafią dobrze wymawiać słów, nie rozumieją najprostszych tekstów i poleceń.
Najważniejszą rolę w budowaniu nawyku czytania powinien odgrywać dom, ale przedszkole i szkoła mogą i powinny uzupełniać domowe czytanie, a tam, gdzie całkiem go brak, dać dzieciom szansę codziennego kontaktu ze słowem czytanym. Codzienne czytanie jest bowiem łatwym i bezinwestycyjnym sposobem na osiągnięcie tego celu.
Warunkiem powodzenia tej metody jest dobra wola dorosłych i ich motywacja do codziennego czytania, wyrastająca z przekonania, że jest ono ważne i może odmienić życie. Ważne jest, aby rodzice dzieciom czytali codziennie, by uczynili z czytania rodzaj magicznego, domowego rytuału. Codzienne czytanie nie tylko, rozbudza zamiłowanie do literatury, ale również wpływa na rozwój psychiczny i umysłowy dziecka.
Ważnym elementem w rozwijaniu zainteresowań czytelniczych dzieci w wieku przedszkolnym jest również organizowanie kącików książki wspólnie z dziećmi, a w domu biblioteczek (dobór książek do kącika z uwzględnieniem zainteresowań i możliwości rozwojowych dzieci, omówienie zasad korzystania z książek), organizowanie spotkań czytelniczych w przedszkolu, które mają na celu zaangażowanie rodziców dzieci uczęszczających do przedszkola oraz zacieśnienie współpracy z przedszkolem oraz udział w akcji „Wędrująca książka”- wymiana książek.
Czytajmy dzieciom! Pielęgnujmy te szczególne chwile, kiedy możemy wybrać się w daleką podróż bez biletu, paszportu, nawet...na koniec świata. A dzieci kochają książki i na pewno pokochają tych, którzy im czytają.